نقش سیستم قفسه بندی در ایمنی انبار

موضوع ایمنی از جمله مقولاتی است که از اهمیت بسیار زیادی در سازمانها و صنایع برخوردار است به نحوی که در اکثریت قریب به اتفاق شرکتها و کارخانجات، واحدی تحت عنوان HSE وجود دارد که عمده تاکید آن حفظ سلامتی و رعایت اصول ایمنی در سازمان است. یکی از قسمتهای حادثه خیز و پرچالش به لحاظ ایمنی در هر سازمانی، واحد انبار است که در صورت عدم رعایت الزامات ایمنی در آن می تواند منشاء اتفاقات ناگوار و ناخوشایند باشد که در بسیاری مواقع جبران پذیر نیز نخواهد بود.
مواردی که در ایمنی انبارها مورد بررسی قرار میگیرد
• ساختمان یا سوله انبار
• سیستمهای قفسه بندی مورد استفاده
• ماشینهای گذاشت و برداشت بار
• سیستمهای اعلام و حریق
• نوع و ماهیت کالاها و اقلام موجود در انبار
• نحوه چیدمان کالاها

جهت داشتن یک انبار ایمن و به دور از حادثه لازم است تا تمامی عوامل فوق بصورت همزمان مدنظر قرار گرفته و در سازمان توجه لازم بدان انجام پذیرد.
استفاده و بکارگیری انواع سیستمهای قفسه بندی در یک انبار به گونه ای که تمامی شاخصهای مدنظر در رابطه با ایمنی را به همراه داشته باشد مستلزم رعایت برخی محدودیتها و الزامات است که عدم توجه به آنها ممکن است مشکلات و خطرات مختلفی را به همراه داشته باشد. مطابق بررسیها و اطلاعات موجود می توان گفت بیشتر صنایع، کارخانجات، سازمانها، شرکتهای بازرگانی و … با موضوع نگهداری و ذخیره سازی کالاها و اقلام در ارتباطند و نیاز به انبار و استفاده از سیستمهای قفسه بندی در انبار کاملا مشخص است. در شرایط فعلی کمتر سازمان یا شرکتی را می توان یافت که به انبار نیاز نداشته باشد ضمن آنکه در بیشتر انبارها به منظور استفاده حداکثری از فضای انبارش، از سیستمهای مختلف قفسه بندی استفاده می گردد.

انواع سیستمهای قفسه بندی و ماهیت عملکردی آنها به گونه ای است که رعایت الزامات مربوط به ایمنی در آنها اولویت اول و اصلی است. در واقع انبارهایی که دارای سیستمهای قفسه بندی هستند، ارتباط مستقیمی با موضوع ایمنی دارند به همین دلیل لازم است تا به هنگام خرید و استفاده از سیستمهای قفسه بندی، تمامی ملاحظات مورد نیاز در این رابطه مدنظر قرار گیرد.

برای خرید و استفاده از قفسه ها برای افزایش ایمنی انبار نیاز به در نظر گرفتن فاکتورهای مهم ذیل است:
۱- استاندارد هایی که در طراحی باید استفاده شود
شاید در نگاه اول مقاطع مورد استفاه جهت انواع سیستمهای قفسه بندی به نظر ساده و فاقد پیچیدگی خاصی به نظر بیاید، اما با توجه به ماهیت کارکردی قفسه ها و وزن باری که باید تحمل کنند، شکل دقیق مقاطع، ضخامتهای مورد استفاده، نوع جوشکاری برخی مقاطع، نحوه اتصالات و چگونگی مونتاژ سیستم قفسه بندی تماما مواردی هستند که عدم توجه به هر یک از آنها ممکن است منجر به بروز اتفاقات و خسارتهای فراوان به انبار گردد. به همین دلیل جهت طراحی سیستمهای قفسه بندی استانداردهای سخت گیرانه ای وجود دارد.
استانداردهای لازم در طراحی سیستم های قفسه بندی:
• استاندارد: ISIRI 18840 (EN 15620)
• آیین نامه: SEMA
• آیین نامه: FEM

۲- چیدمان قفسه ها در انبار Layout))
یکی دیگر از عواملی که ارتباط مستقیمی با موضوع ایمنی دارد، نحوه چیدمان قفسه ها در داخل انبار است. فاصله قفسه ها از یکدیگر، فاصله قفسه ها از ستونها، دربها و دیواره های انبار، در نظر داشتن رینگ دور انبار جهت مواقع بحرانی و بروز خطر، طراحی راهروهای عبوری جهت تردد ماشینهای گذاشت و برداشت بار و نیروی انسانی، طراحی صحیح فضاهای عملیاتی مورد نیاز و سایر موضوعات، از جمله مواردی هستند که در طراحی ایمن چیدمان قفسه بندی در انبار باید لحاظ گردند.

۳- نحوه نصب قفسه ها
اتصال درست مقاطع قفسه بندی به یکدیگر و نحوه مونتاژ صحیح آنها در کنار استفاده از پیچ و مهره و رول بولتهای استاندارد، از جمله دیگر عواملی هست که سلامت و ایمنی سیستمهای قفسه بندی یک انبار را تضمین می نماید.

۴- نوع بسته بندی کالاها
شکل بسته بندی کالاها و اقلام علی الخصوص در مورد کالاهایی که بر روی پالت چیدمان می گردد، بسیار حائز اهمیت است. تحمل پالت، نحوه چیدمان کالاها بر روی پالت، نحوه مهار بار بر روی پالت، چگونگی استفاده از شیرینگ یا تسمه جهت مهار بار بر روی پالت، جزئی از الزامات ایمنی به هنگام بسته بندی، جابجائی و ذخیره سازی بار در داخل قفسه بندی انبار علی الخصوص در ارتفاع هستند.
۵- دستور العمل بهره برداری از قفسه ها (وزن و ابعاد)
یکی از عوامل حادثه ساز و خطر آفرین در انبارهای قفسه بندی شده، عدم توجه به نحوه استفاده و بارگذاری در سیستمهای قفسه بندی است. همانطور که قبلا اشاره شد، وزن اقلام و کالاهایی که در داخل قفسه ها چیدمان می گردد و همچنین نحوه بارگذاری اقلام در داخل طبقات قفسه بندی، ارتباط مستقیمی با طراحی سیستمهای قفسه بندی دارد. در همین راستا لازم است تا پس از نصب قفسه ها نحوه بارگذاری و دستورالعمل استفاده صحیح از سیستمهای قفسه بندی، بدرستی تشریح گردد تا از بروز حوادث بعدی اجتناب گردد. این موضوع علی الخصوص در انبارهایی که گذاشت و برداشت بار در آنها با استفاده از پالت و بوسیله ماشین انجام می پذیرد از درجه اهمیت دو چندانی برخوردار است.
۶- ماشینهای گذاشت و برداشت بار
در انبارهایی که از سیستمهای قفسه بندی سنگین استفاده می نمایند، جهت بارگذاری و باربرداری در قفسه ها، از ماشینهای مخصوصی همچون لیفتراک، پالت استکر، ریچتراک، ماشیت راهرو باریک (V.N.A) و سایر ماشینهای متداول استفاده می گردد که طبیعتا استفاده نادرست و غیراصولی از آنها و عدم آشنایی با روش بارگذاری و باربرداری صحیح در طبقات قفسه بندی، موجب بروز اتفاقات ناخوشایندی در انبار می گردد. بسیاری از تصادفات ماشینها با سیستمهای قفسه بندی و متعاقب آن ریزش قفسه های انبار، بدلیل عدم رعایت اصول و نکات ایمنی به هنگام کار با این ماشینها است.

۷- تجهیزات ایمنی
بکارگیری برخی از تجهیرات ایمنی در انبارهای قفسه بندی شده مانند محافظ ستون و محافظ قاب جهت جلوگیری از اصابت ماشین گذاشت و برداشت بار با ستونهای قفسه بندی در کنار استفاده از نوارهای شبرنگ، تابلوهای هشدار دهنده و سایر تجهیزات مورد نیاز کمک شایانی به حفظ ایمنی در انبار می نماید.

بدیهی است وجود یک انبار مطمئن و ایمن در داخل هر سازمانی مستلزم رعایت تمامی موارد فوق از سوی مدیریت ارشد مجموعه در کنار توجه همیشگی به موضوع آموزش است تا با خیالی آسوده و اطمینان خاطر صددرصدی امکان استفاده مطلوب و بهینه از انبار جهت سالیان متمادی فراهم گردد.

بازدیدها: 0

Similar Posts